بررسی تاثیر جاذب های آلی و معدنی بر برخی از خصوصیات کیفی آب

کمبود آب آبیاری با کیفیت مناسب یکی از مهمترین مشکلات در مناطق خشک و نیمه خشک است که وسعتی حدود یک سوم جهان را در بر دارد. در مناطقی که آب شیرین کمیاب است، نیاز فزاینده ای برای استفاده از آب با کیفیت پایین وجود دارد. در این راستا تلاش های زیادی توسط محققان برای کاهش شوری و افزایش کیفیت آب های نا متعارف همچون آب های شور و لب شور صورت گرفته است. هدف این تحقیق آن است که با استفاده از برخی جاذب های آلی و معدنی در فیلتر شنی میزان یون های کلسیم، منیزیم و کلرید موجود در آب آبیاری را کاهش داد. در این پژوهش از هفت تیمار فیلتر شنی (شاهد)، فیلتر مخلوط شن و خاک اره، فیلتر مخلوط شن و پوسته گندم، فیلتر مخلوط شن و پوسته برنج، فیلتر مخلوط شن و پوسته بادام، فیلتر مخلوط شن و کربن فعال و فیلتر مخلوط شن و زئولیت استفاده شد. آزمایشات نشان داد که فیلتر شنی به تنهایی تاثیر قابل توجهی در جذب یون های آب آبیاری (-cl، ca+2 و mg+2) ندارد. ولی کاربرد جاذب های آلی در فیلتر شنی املاح آب را کاهش دادند. مثلا فیلتر حاوی پوسته گندم باعث کاهش 30 درصدی کلر، 14 درصدی کلسیم و 22 درصدی منیزیم و 5/5 درصدی سدیم و افزایش پتاسیم شد. فیلتر حاوی خاک اره نیز باعث کاهش 44/13 درصدی کلر، 7/23 درصدی کلسیم و 7/11 درصدی منیزیم و افزایش سدیم و پتاسیم شد. فیلتر حاوی پوسته بادام نیز باعث کاهش 16 درصدی کلر22 درصدی کلسیم و 5 درصدی منیزیم و افزایش سدیم و پتاسیم شد. فیلتر حاوی پوسته برنج نیز باعث کاهش 20 درصدی کلر، 5/30 درصدی کلسیم و 17 درصدی منیزیم و افزایش سدیم و پتاسیم شد. فیلتر حاوی کربن فعال نیز باعث کاهش 22 درصدی کلر، 29 درصدی کلسیم و 8 درصدی منیزیم و مقدار ناچیزی سدیم (7/2 درصد) و افزایش پتاسیم شد. فیلتر حاوی زئولیت که به عنوان یک جاذب معدنی مورد استفاده قرار گرفت باعث کاهش 19 درصدی کلر،40 درصدی کلسیم و مقدار ناچیزی منیزیم و افزایش سدیم و پتاسیم شد. همچنین با استفاده از آزمایشات ظروف ناپیوسته نشان داده شد که اصلاح جاذب ها در محیط اسیدی و بازی می تواند تاثیرهای گوناگونی در روند جذب عناصر داشته باشد. به این معنی که در بعضی موارد باعث افزایش جذب و در پاره ای از موارد باعث کاهش جذب می شود.